Poczucie własnej wartości jest jednym z najważniejszych elementów naszego ja. Warto o nie dbać, aby utrzymać dobrą równowagę emocjonalną. Niestety wiele osób wpada w pułapkę przekonania, że jeśli będą stale traktować siebie surowo i bardzo rygorystycznie, to tylko wtedy staną się najlepszą wersją siebie. Dlaczego nie jest to dobre podejście? Jak być dla siebie dobrym?

Nastawienie ma znaczenie

Problemy wynikające z tendencji do niesprawiedliwego traktowania siebie pojawiają się szybko i prowadzą do błędnego koła złego nastawienia. Z powodu psychologicznego zużycia, jakie ponosimy przez ciągłe wyrzuty i wymagania, stajemy się jedynie nieszczęśliwymi skorupami. Niestety wiele ludzi nie zdaje sobie sprawy, że przyjmuje wobec siebie bardzo wrogą postawę, której nigdy nie przyjęliby wobec przyjaciela. Tu właśnie wkracza poczucie własnej wartości, które jest sztuką przyjaźni z samym sobą i pomaga nam nie tylko być szczęśliwym, ale także zyskać kontrolę nad swoim życiem, wzmocnić się.

Czym jest poczucie własnej wartości?

Poczucie własnej wartości możemy zdefiniować jako sposób, w jaki my, ludzie, postrzegamy siebie. Jest to także w pewnym sensie ocena, jakiej dokonujemy w każdym obszarze naszej egzystencji – w wynikach sportowych lub zawodowych, w zdolności do odnoszenia się do innych czy w rozważaniach nad tym, co wiemy, a czego nie wiemy.

Przez kilkadziesiąt lat psychologia zajmowała się dogłębnym badaniem koncepcji poczucia własnej wartości u ludzi, a także ustalaniem wytycznych, strategii i technik służących jego poprawie u każdej osoby, która może wykazywać deficyty w zakresie samoakceptacji.

Wysokie poczucie własnej wartości – korzyści 

Jedna z najbardziej użytecznych strategii polega na traktowaniu siebie jak dobrego przyjaciela. Posiadanie dobrej samooceny nie oznacza założenia, że jesteśmy zdolni do wszystkiego, ale raczej stwierdzenie, że nawet gdy jest nam trudno, a nawet w obliczu naszych błędów i porażek, powinniśmy zachować konstruktywną i wyrozumiałą postawę wobec siebie, tak jak zrobilibyśmy to z przyjacielem, któremu chcielibyśmy pomóc.

Jakie są zalety traktowania siebie tak, jak traktowalibyśmy przyjaciela?

Oto główne korzyści płynące z nieprzyjmowania krytycznego i niesprawiedliwego punktu widzenia przy ocenie tego, jacy jesteśmy i jak się zachowujemy.

Samoakceptacja

Nauka akceptacji i miłości do siebie, tak, jak robimy to w przypadku naszych przyjaciół, jest pierwszym krokiem do tego, by zacząć traktować siebie tak, jak zasługujemy na to, by być traktowani i by rozpocząć drogę do poprawy poczucia własnej wartości.

Samoakceptacja pomaga nam przyjąć to, kim jesteśmy jako całość, bez lęku i celowo. Dzięki niej także pozytywnie ocenimy aspekty nas samych, które być może w przeszłości odrzucaliśmy lub nawet próbowaliśmy ukryć. Posiadanie dobrego postrzegania siebie zarówno pod względem psychicznym, jak i fizycznym, akceptowanie swoich myśli, emocji i opinii, pomoże nam mieć silniejsze poczucie własnej wartości i być szczęśliwszym z samym sobą.

Brak niekonstruktywnego poczucia winy czy wyrzutów

Poczucie winy, które odczuwamy przez całe życie z jakiegokolwiek powodu, może pogorszyć naszą samoocenę i wygenerować błędne koło samooskarżenia.

Wbrew intuicji, niektórzy ludzie trzymają się wyrzutów jako wymówki, by nie rozważać zmian – wolą przewidywalność wiedzy, że w przyszłości nadal będą się źle czuć z własną tożsamością, niż zmierzyć się z wyzwaniem, jakim jest uczenie się na błędach.

Poczucie winy, uzasadnione lub nie, musi zostać wyeliminowane z naszego życia. To od nas zależy, czy dokonamy dokładniejszej analizy rzeczywistości, aby dowiedzieć się, czy rzeczywiście odczuwamy to uczucie z prawdziwych powodów , czy też z powodu sytuacji, które tylko my sami postrzegamy. Wyrzuty są zwykle spowodowane zbyt surowym osądem samych siebie.

Pozytywna samoocena

Zbyt surowe lub negatywne oceny siebie są jedną z klasycznych cech, które możemy znaleźć u osób o zbyt niskim poziomie samooceny. Taka postawa ułatwia innym postrzeganie nas w świetle, które wcale nie jest korzystne. Próba postrzegania naszego zachowania za pomocą własnych, mniej surowych parametrów, a nie innych osób, to doskonały sposób na wprowadzenie w życie lepszego sposobu radzenia sobie z samym sobą, co niewątpliwie przyczyni się do podniesienia poziomu naszej samooceny.

Uczciwość i współczucie są niezbędne, by dokonywać sprawiedliwych ocen o sobie, dostosowanych do naszych osobistych interesów, a nie do woli innych. W ten sposób będziemy w stanie zaakceptować rzeczy dotyczące nas samych, które być może wcześniej ocenialiśmy negatywnie.

Wierność sobie i swoim wartościom

Ta nowa wizja siebie pomoże nam być bardziej prawdziwymi. Zachowamy spójność między tym, co autentycznie myślimy, co mówimy i co robimy przez całe życie. Wesprze nas w rozwoju – przestaniemy ulegać z powodu problemów z asertywnością.

Życie w pełni

Życie w zgodzie z własnymi przekonaniami daje nam napęd i energię niezbędną do podejmowania ekscytujących przedsięwzięć i niepoddawania się w obawie, że “źle nam pójdzie”, nie mając wyraźnych dowodów, że nie jesteśmy przygotowani do osiągnięcia celu. Krótko mówiąc, pomaga nam żyć pełniej i szczęśliwiej.

Szacunek i troska o innych

Praktykując pełne szacunku i serdeczności podejście do swojego ja, będziemy również, przez rozszerzenie, w stanie traktować w ten sam sposób tych, którzy nas otaczają.

Dzięki temu powstanie spiralne koło sprzężenia zwrotnego, w którym traktując innych lepiej, podnosimy zarówno własną samoocenę, jak i ich.

Możliwość poznania siebie

Praktykując bardziej pozytywne i serdeczne traktowanie siebie, podniesiemy swoją samoocenę. Da nam to niezbędny napęd, by zacząć żyć w pełni dla siebie i przez siebie. To nowe życie pozwoli nam również odkryć te pasje czy zainteresowania, które w poprzednim życiu ukrywaliśmy lub stłumiliśmy. Oprócz tego będziemy mogli również odkryć, jakie towarzystwo sprawia, że czujemy się lepiej, czy wręcz przeciwnie — jakich osób powinniśmy unikać za wszelką cenę dla dobra naszego zdrowia psychicznego.