Chociaż są rzeczy w naszym życiu, na które nie mamy wpływu, posiadanie poczucia ciągłości jest ważne, aby móc w pełni doświadczyć tego, co świat ma dla nas w zanadrzu. I w tym sensie możemy zrobić wiele, aby zapewnić, że nasze działania są osadzone w spójnej i dobrze zorganizowanej sekwencji celów, które są zgodne z naszymi wartościami i aspiracjami.

Jak stworzyć plan na życie?

Może się to wydawać paradoksalne, ale często wydaje nam się, że mamy bardzo sprecyzowane poglądy na różnego rodzaju sprawy, ale nie mamy pojęcia, co zamierzamy zrobić z własnym życiem. Właśnie dlatego opracowanie i wdrożenie planu życiowego jest interesujące – pozwala nam znaleźć projekt, z którym możemy się niemal zawsze identyfikować, mimo że wszystko wokół nas się zmienia. Oczywiście, czasem zdarzają się momenty kryzysu, kiedy nasze założenia przestają mieć sens. Te okresy niepewności nie muszą jednak unieważniać samej idei posiadania celów i strategii ich realizacji; wymagają po prostu od nas stworzenia nowego planu. Wynika z tego również, że każdy czas jest dobry, aby go rozpocząć, niezależnie od wieku.

Przeanalizuj swoje oczekiwania

Pierwszym krokiem jest zatrzymanie się i zastanowienie nad tym, co uważasz za realny zakres zmian w swoich warunkach życia. Wybór celów, które bardziej pokrywają się z marzeniami i życzeniami, będzie jedynie źródłem frustracji. Może się również okazać, że w przypadku bardzo wyczerpujących i mało realistycznych zadań, będziemy tak długo zwlekać z realizacją, że stopniowo zapomnimy o naszym planie na życie.

Określ swoje wartości

Żaden plan życiowy nie będzie prosperował, jeśli będzie sprzeczny z naszymi wartościami. Dlatego ważne jest, aby jasno określić te, do których przywiązujesz największą wagę. Najlepszym sposobem jest zrobienie listy głównych wartości, które uważasz za istotne, a następnie uszeregowanie ich w kolejności znaczenia. 

Zrozum, co cię powstrzymuje

Poza tym, co chcemy lub chcielibyśmy osiągnąć, większość z nas ma skłonność do wpadania w pewne “pułapki” w swoim umyśle. Na przykład możemy być podatni na pewne obciążenia mentalne, które nas zatrzymują, by nie opuszczać naszej strefy komfortu.

Otóż świadomość istnienia tych myśli-pułapek pozwoli nam szybko je wykryć i zneutralizować, zanim zniekształcą nasze postrzeganie tego, co powinniśmy zrobić w krótkiej i długiej perspektywie. A w konsekwencji poznanie siebie w tym sensie pomoże Ci zaprojektować swój plan życiowy w sposób prawdziwie świadomy i bez cierpienia z powodu poważnych uprzedzeń, które ograniczają Twój potencjał. Aby oswoić się z tymi elementami, które często pojawiają się na Twojej drodze i są w stanie Cię powstrzymać, warto pisać w dzienniku emocji, w którym notujesz, co czułeś w znaczących momentach dnia (odnotowując miejsce, czas i to, co robiłeś) oraz co zrobiłeś zaraz po tym.

Określ swoje potrzeby

Zastanów się, co przynosi Ci poczucie spełnienia, jednak nie wybieraj po prostu swoich pragnień w danej chwili, ale te ogólne cele, które Twoim zdaniem mogą objąć Twoje główne projekty życiowe. Zrób to samo, co w poprzednim kroku – stwórz listę potrzeb i uporządkuj je, nadając priorytet tym, które są dla Ciebie najistotniejsze. Trzymaj się maksymalnie trzech z nich, ponieważ jeśli spróbujesz aspirować do kilku, możesz nie być w stanie zbytnio zaangażować się we wszystkie. Z drugiej strony pomyśl, że najlepsze cele to te, które wiążą się ze szczęściem wielu ludzi, ponieważ ich uznanie pozostaje dłużej, niż w przypadkach, gdy jesteś jedyną osobą, która je docenia.

Przekształć swoje potrzeby i wartości w łańcuchy działań

Na podstawie swoich celów i wartości opracuj serię łańcuchów działań, które prowadzą Cię od obecnej sytuacji do Twoich celów. Innymi słowy, przejdź od abstrakcji swoich celów i wartości do konkretów, strategii i metod, które mogą doprowadzić Cię do miejsca, w którym chcesz być za kilka lat. Dobrym sposobem będzie stworzenie ogólnych celów, a następnie budowanie z tego zadań cząstkowych. Z drugiej strony staraj się wyznaczać terminy, aby Twoje zaangażowanie w realizację planu życiowego rosło.

Zastanów się nad rolą, jaką inni ludzie będą odgrywać w Twoim życiu

Błędem byłoby układanie planu na życie bez uwzględnienia innych ludzi wokół Ciebie i tych, którzy będą Cię otaczać w przyszłości. Czy chcesz uciec od pewnych negatywnych wpływów? Czy chciałbyś spędzać więcej czasu z tymi, których kochasz i cenisz? Jak połączysz to ze swoimi celami?

Wdrażaj swój plan życiowy i monitoruj go

Nie wystarczy wykonać niezbędne czynności, aby opracować swój plan na życie. Konieczne jest również stałe monitorowanie, czy te cele, do których dążymy, mają dla nas sens. Zwykły upływ czasu i nasz własny proces dojrzewania i uczenia się powoduje, że potrzeby te mogą się spontanicznie zmieniać, dlatego musimy być czujni, aby nie kontynuować ślepo złych planów.

Jeśli sytuacja Cię przerasta, udaj się na terapię psychologiczną

Psychoterapia jest przydatna nie tylko w przypadkach, gdy cierpimy na zaburzenia psychiczne; to także kontekst, w którym możemy znaleźć skuteczne wsparcie dla potrzeb i problemów takich jak brak planu na życie, na podstawie którego jesteśmy w stanie zorganizować nasze cele i działania w sensowną całość. Psychologowie są specjalistami, do których należy się zwrócić, jeśli czujesz, że pogrążyłeś się w kryzysie egzystencjalnym, jeśli trudno ci zarządzać swoim czasem, lub jeśli nie masz jasności, co chcesz osiągnąć w zakresie pracy, relacji osobistych, rozwoju osobistego itp. Psychoterapeuta może nie tylko pomóc Ci lepiej poznać siebie, ale także udzieli Ci wsparcia psychologicznego i pomocy w przejściu od idei do faktów, wypracowaniu rutyn i nawyków, by zachowywać się zgodnie z planem życiowym i nie ulegać prokrastynacji.